Sakrament Uzdrowienia
Wstęp
«Idź, twoja wiara
cię uzdrowiła» (Mk 10,52). Te słowa kieruje Jezus do niewidomego, który z pokorą
wołał: «Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną!» (Mk 10,47).
Spotykamy
się z Chrystusem tu i teraz, bo przyszliśmy, ażeby Go prosić o zdrowie duszy,
czyli uzdrowienie naszego wnętrza, jak również o zdrowie ciała, pomoc w naszych
chorobach. Bo rzeczywiście działalność Chrystusa jest ukierunkowana na całego
człowieka, a więc na jego duszę i ciało. Widać na przykładzie niewidomego
człowieka (Mk10,46-52) i nie tylko.
Prosimy
dzisiaj o zdrowie duszy i ciała. Bóg czyni cuda i jeśli nawet uzdrowi nas
fizycznie, uleczy nasze słabości, to wiemy, że to jest na chwilę. Natomiast
zdrowie duchowe dotyczy wieczności.
Refleksję
na temat tego sakramentu Uzdrowienia ujmę w tryptyk. Najpierw zastanowimy się:
czym jest sakrament uzdrowienia (1), następnie co ten sakrament daje
człowiekowi (2) i kto może przyjąć sakrament namaszczenia (3)[1].
1. Czym jest sakrament uzdrowienia chorych?
Jeszcze
pokutuje u wielu ludzi przekonanie, że jest to sakrament umierających, a
przecież jak każdy sakrament jest on dla żyjących. „Kościół wierzy i wyznaje,
że wśród siedmiu sakramentów istnieje jeden specjalny przeznaczony do
umocnienia osób dotkniętych chorobą – namaszczenie chorych”[2].
2. Co ten sakrament daje człowiekowi?
Wykładnikiem
w tym względzie są: Katechizm, i
księga liturgiczna: Sakramenty Chorych, które
mówią o następujących skutkach[3].
a) Po pierwsze: sakrament uzdrowienia
jednoczy chorego z męką Chrystusa dla jego własnego dobra oraz Kościoła[4].
b) Po drugie: sakrament chorych umacnia,
wlewa pokój i odwagę, by przyjmować po chrześcijańsku cierpienia choroby i
starości[5].
c) Po trzecie: sakrament ten daje
przebaczenie grzechów, jeśli chory nie mógł go otrzymać wcześniej przez
sakrament pokuty[6].
Należy wyjaśnić,
że z reguły do sakramentu uzdrowienia przystępuje się po przyjęciu sakramentu pokuty
i pojednania, w dalszej kolejności przyjmuje się sakrament namaszczenia, a na
końcu sakrament Eucharystii[7].
Może zdarzyć się sytuacja, że chory jest umierający i nie ma czasu by udzielić
wszystkich sakramentów według normalnego porządku, wtedy udziela się sakramentu
pokuty, Wiatyk do przyjęcia którego wierny jest obowiązany, a jeśli czas
pozwala, należy udzielić świętego namaszczenia. Jeśli chory z powodu słabości
nie może przyjąć Komunii świętej, trzeba mu udzielić namaszczenia chorych[8].
Sakramentu uzdrowienia nie udziela się zmarłym. Wtedy kapłan wezwany do
chorego, winien prosić Boga, aby go uwolnił od grzechów i przyjął litościwie do
swego Królestwa. Nie udziela się go również tym, którzy uparcie trwają w jawnym
grzechu ciężkim[9].
d) Po czwarte: czasami daje choremu powrót
do zdrowia jeśli to służy dobru duchowemu[10].
e) Po piąte: przygotowuje chorego na przejście
do życia wiecznego. To są najważniejsze skutki sakramentu, które wylicza
Kościół[11].
Dar
sakramentu jest wielki i człowiek go bardzo potrzebuje. Należy usuwać myśli z
serca i lęk przed przyjęciem namaszczenia chorych, byłby to przecież lęk przed
przyjęciem samego Chrystusa i Jego ducha. Taki lęk jest absurdalny, bo powoduje
zniekształcenie obrazu Boga lub zupełne niezrozumienie łaski sakramentalnej.
Czy opierając się na przyjęcie tego sakramentu, człowiek chory nie zamyka się
na Chrystusa?. Trzeba ten lęk wyeliminować, konieczna staje się mistagogia na
temat tego sakramentu z uświadomieniem wiernym, aby się tego sakramentu nie
bać.
3. Kto może przyjąć ten sakrament?
Człowiek
chory lub przeżywający dolegliwości starszego wieku, czy też wieku dojrzałego,
młodego a nawet dziecinnego może ten sakrament przyjąć. Katechizm Kościoła
katolickiego wylicza następujące skutki[12]:
a) „Sakrament
ten można powtarzać, jeśli chory po przyjęciu namaszczenia wyzdrowiał i
ponownie zachorował, albo w czasie trwania tej samej choroby nastąpiło poważne
pogorszenie”[13].
b) Przed
operacją można udzielać namaszczenia chorych, jeżeli przyczyna operacji jest
niebezpieczna choroba. Nie wiadomo jaki skutek będzie po operacji[14].
c) Udziela
się go osobom w podeszłym wieku, których siły opuszczają. Można udzielić
namaszczenia również wtedy, gdy nie zagraża im niebezpieczna choroba, po
prostu, nie mają siły, ciężko im egzystować. Również może go przyjąć młody
człowiek, który odczuwa brak siły[15].
d) Dzieciom
można udzielać jeśli osiągnęły taki poziom umysłowy, że ten sakrament może im
przynieść pokrzepienie. Muszą mieć świadomość, iż ten sakrament jest dla nich umocnieniem
[16].
e) Chorym, którzy utracili przytomność
lub używanie rozumu można udzielić sakramentu jeżeli istnieje
prawdopodobieństwo, że jako wierzący prosiliby o to gdyby byli przytomni, czyli
gdyby mieli taką intencję[17].
Zakończenie
Do
sakramentu należy się przygotować. Kierunek przygotowania i kolejne jego etapy
odnajdujemy w Ewangelii opisującej uzdrowienie paralityka (Mt 9, 1-8).
Znajdujemy w niej cztery etapy przygotowania:
1. Pierwszy etap: trzeba wyjść na
spotkanie z Jezusem z wiarą („Oto
przynieśli Mu paralityka”- Mt 9, 2). On jest wszechmogący, On wszystko może.
2. Drugi etap: na spotkanie z Jezusem
trzeba uporządkować sumienie (Jezus
mówi: «Ufaj, synu Odpuszczają ci się twoje grzechy» - Mt 9,2). Do sakramentu
uzdrowienia idziemy przez wcześniej odbytą spowiedź.
3. Trzeci etap: w spotkaniu z Jezusem ma
towarzyszyć modlitwa o zdrowie „«Wstań, weź swoje łoże i idź do domu». On
wstał i poszedł do domu” - Mt 9,6-7). Trzeba ufnej modlitwy.
4. Czwarty etap na końcu tego spotkania:
trzeba wyrazić wdzięczność Bogu („A
tłumy […] wielbiły Boga…” - Mt 9,8) za otrzymaną łaskę. Na koniec zawołajmy:
«Jezusie, Synu
Dawida, ulituj się nade mną!» Mk 10,47).
[1] Konferencję oparto o: Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994 (nr 1511-1532) (odtąd skrót KKK); Sakramenty Chorych. Obrzędy i
duszpasterstwo, Katowice 1998 (odtąd skrót SCH).
[2]Zob. KKK, nr 1511.
[3] Por. KKK, nr 1532.
[4] Por. SCh, nr 7.
[5] Por. SCh, nr 6.
[6] Por. tamże.
[7] Por. SCH, nr30.
[8] Por. tamże.
[9] Por. SCh, nr15.
[10]Por. SCh, nr 6.
[11] Por. KKK, nr
1532.
[12] Por. KKK, nr
1514-1515.
[13] Zob.SCh, nr 9.
[14] Zob. SCh, nr 10.
[15] Zob. SCh, nr 11.
[16] Zob. SCh, nr 12.
[17] Zob.SCh, nr 14.